งานปูนปั้น หรือศิลปะปูนปั้น เป็นหนึ่งในงานศิลปะจากช่างฝีมือไทยที่ได้สืบทอดกันมานานกว่าร้อยปี และถือว่าเป็นสมบัติอันล้ำค่าทางศิลปวัฒนธรรมของช่างไทยอีกด้วย งานปูนปั้นของไทยนั้นมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ซึ่งมีความเชื่อมโยงทั้งในด้านวัฒนธรรม ประเพณี ของแต่ละท้องถิ่น ซึ่งศิลปะปูนปั้นในไทย ยังมีบทบาทที่สำคัญในงานสถาปัตยกรรม เกี่ยวข้องกับเรื่องของศาสนา และความเชื่ออีกด้วย โดยแสดงออกผ่านลวดลายที่งดงาม ที่สามารถเห็นได้ในวัด สถานที่สำคัญทางศาสนาพุทธ ซึ่งปัจจุบันนี้งานปูนปั้นหลาย ๆ งานถูกพัฒนามาเพื่อใช้ประดับตกแต่ง มีการใช้ปูนที่ต่างจากในอดีต เน้นการใช้งานเพื่อความสวยงาม แต่ก็ยังมีงานปูนปั้นที่ยึดโยงกับความเชื่อของคนไทยในปัจจุบันอยู่บ้าง อย่างปูนปั้นรูปสัตว์ต่าง ๆ ที่พบเจอได้ตามศาล สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งเป็นงานปูนปั้นอีกรูปแบบที่ถูกพัฒนาให้เข้ากับยุคสมัย เรื่องราวในอดีต ความเป็นมาเกี่ยวกับศิลปะปูนปั้น ศิลปะปูนปั้นมีประวัติศาสตร์ยาวนานที่แสดงถึงความสามารถในการสร้างสรรค์งานศิลป์ของมนุษย์ที่ผสมผสานระหว่างความงามและประโยชน์ใช้สอย โดยการปั้นปูนมีจุดกำเนิดมาจากยุคโบราณที่มนุษย์เริ่มรู้จักใช้วัสดุจากธรรมชาติเพื่อสร้างสิ่งปลูกสร้างและเครื่องประดับตกแต่ง ในประเทศไทย ศิลปะปูนปั้นมีบทบาทสำคัญอย่างมากในงานสถาปัตยกรรมของศาสนา โดยเฉพาะวัดและโบราณสถาน สำหรับงานปูนปั้นในอดีตมีการผสมปูนขาว ทราย และน้ำก่อนที่จะปั้นขึ้นรูปหรือแกะสลักให้เป็นรูปร่างตามต้องการ ในประเทศไทย ศิลปะปูนปั้นเริ่มมีบทบาทมาตั้งแต่ยุคสุโขทัย โดยส่วนใหญ่นิยมสร้างเป็นองค์พระพุทธรูป เจดีย์ หรือเครื่องตกแต่งวัด เช่น บันแถลง ซุ้มประตู หรือหน้าบัน ในยุคต่อมา โดยเฉพาะในสมัยอยุธยาและรัตนโกสินทร์ การปั้นปูนถูกพัฒนาให้มีรายละเอียดที่ซับซ้อนยิ่งขึ้น เช่น ลวดลายไทยพรรณพฤกษา รูปสัตว์ในวรรณคดี และลวดลายที่สะท้อนถึงความเชื่อในศาสนาพุทธ โดยงานศิลปะปูนปั้นของช่างฝีมือไทยยังแบ่งออกได้หลายสกุล เช่น สกุลช่างเมืองเพชร […]