รูปปั้นควายประติมากรรมความเป็นชาติไทย

ควายปูนปั้น หนึ่งในผลงานที่สะท้อนถึงบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของประเทศไทยมาอย่างยาวนาน ถือเป็นสัตว์ที่อยู่คู่กับวิถีชีวิตและการเกษตรของคนไทยตั้งแต่สมัยโบราณ ต้องบอกเลยว่าในอดีตประเทศไทยเป็นประเทศที่ทำการเกษตรเป็นหลัก ๆ เช่น ทำไร่ ทำนา ทำสวน เป็นต้น ซึ่งต้องใช้สัตว์ในการทำการเกษตรอย่างเช่น ควาย ที่จะถูกใช้ในการไถนาและเตรียมพื้นที่เพาะปลูกเพื่อลดภาระแรงงานของมนุษย์ นอกจากนี้ควายยังใช้ในการขนส่งและการคมนาคม แม้แต่ในการทำสงครามยังใช้ควายเป็นพาหนะในการสู้รบ อย่างเช่นการต่อสู้ของชาวบ้านบางระจัน จังหวัดสิงห์บุรี ซึ่งควายสามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างมากมายในวิถีชีวิตประจำวันของคนไทย

ควายปูนปั้น สามารถสื่อถึงความหมายดี ๆ ได้หลายอย่าง ตามคติของชาวไทย โดยควายนั้นถือเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์และความเจริญรุ่งเรือง เนื่องจากบทบาทของควายก่อนยุคอุตสาหกรรมคือมีหน้าที่ที่ใช้ในการเพาะปลูกและเตรียมพื้นที่เพาะปลูก ซึ่งสามารถช่วยให้ผลผลิตทางการเกษตรเพิ่มมากขึ้นได้ นอกจากความเชื่อในด้านการเกษตรแล้ว ควายยังถือเป็นสัตว์ที่มีความหมายและเชื่อมโยงกับความเชื่อในเรื่องของความศักดิ์สิทธิ์ที่ในบางพิธีกรรมและเทศกาลได้มีการนำควายมาใช้ในพิธีกรรมเพื่อความเป็นมงคลและขอพรสำหรับด้านการเกษตรและชีวิตการเป็นอยู่ ดังนั้นจึงไม่แปลกใจเลยว่าทำไมจึงมีรูปปั้นควายอยู่ตามสถานที่ศักดิ์สิทธิ์และสถานที่สำคัญของประเทศมากมาย เช่น วัด อนุสาวรีย์ พิพิธภัณฑ์ และ สถานที่ท่องเที่ยว เป็นต้น เพราะควายจะแสดงถึงความรุ่งเรืองและความอุดมสมบูรณ์ของสถานที่นั้นเอง

ควายปูนปั้น สามารถสะท้อนเรื่องราวภายในสังคมให้แต่ผู้พบเห็นได้ในหลากหลายมุมทั้งด้านบวกและด้านลบ แม้ว่าวิถีชีวิตของคนกับควายในปัจจุบันจะเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม แต่ควายยังคงเป็นที่จำจดกันในความหมายเชิงคำพูดลบที่ไว้ใช้ตำหนิติเตียนกัน โดยปริยายมักหมายความว่า คนโง่ หรือ คนเซ่อ และในทางเดียวกันควายยังสะท้อนให้เห็นถึงสถานการณ์เศรษฐกิจหรือชนชั้นในสังคม เรามักได้เห็นได้ยินคำว่า “ควาย” อยู่ใน สำนวนสภาษิตไทย นิทาน วรรณคดี วรรณกรรม และคำเปรียบเปรยต่าง ๆ ในทางลบ แต่ในทางกลับกันควายยังคงสะท้อนด้านบวกในสังคมได้อย่างทรงพลังที่ใช้ควายมาเลี้ยงเพื่อขยายพันธุ์ อนุรักษ์ การค้าและการแข่งขันที่สามารถสร้างรายได้ให้กับผู้คนได้อย่างมากมาย เห็นได้ว่าทุกส่วนของควายยังคงมีคุณค่าที่สมกับความหมายของมันจริง ๆ ควายยังคงสะท้อนด้านดี ๆ ได้อีกมากมายดั่งที่แสดงในเพลง “ควายไทย” ของ วงคาราบาวที่ได้กล่าวถึงความสำคัญของควายได้อย่างลึกซึ้ง

เมื่อควายกลายมาเป็นสัตว์เลี้ยงทางสังคมที่ทรงพลังทำให้มีราคาพุ่งแรงไปถึงหลักแสนหลักล้าน ทำให้ควายปูนปั้นกลายมาเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ที่ต้องการใช้ควายเพื่อถวายวัด เพื่อทำบุญ เพื่อใช้ประกอบพิธีตามความเชื่อ เพื่องานมงคลหรือเพื่อการตกแต่ง รูปปั้นควายสามารถตอบโจทย์ความต้องการของคุณได้โดยไม่ต้องใช้เงินในปริมาณสูงและเบียดเบียนชีวิตสัตว์ เนื่องจากในยุคนี้มีช่างไทยมากฝีมือที่สามารถสร้างรูปปั้นควายได้อย่างสมจริงที่มาในราคาที่จับต้องได้และสามารถนำไปติดตั้งตามสถานที่ต่าง ๆ เพื่อความเป็นมงคลและความสวยงามได้ไม่แพ้กับความตัวเป็น ๆ อีกทั้งยังเป็นการอนุรักษ์ควายไทยอีกรูปแบบหนึ่งให้อยู่กับวัฒนธรรมไทยไปได้อีกยาวนาน